Sahara

Jezera Ounianga u pustinji Sahara!




Jezera Ounianga se sastoje od 18 manjih jezera i oni se nalaze u srcu pustinje Sahare,u
izuzetno sušnom regionu u oblasti severnog Čada, gde su prosečne
godišnje količine padavina svega 2 mm po kvadradnom metru kiše!.Ova
jezera zavise od ....

podzemnog voda (snabdevanja) možemo tako reći "fosilnih" ostataka vode
koja je padala nekada davno pre više hiljada godina kada saharskoj klima
je bila mnogo vlažnija nego što je danas.



Pre oko 14.800 do 5.500 godina ova oblast oko jezera je bila jedno
veliko ogromno jezero,verovatno na desetine kilometara dužine.Kako  je
klima postajala sušnija kroz hiljade godina, jezero se smanjilo,pod
uticajem vetrova kao i peščanih dina pustinje Sahare.Tako da je danas
od  velikog jezera nastalo nekoliko manjih jezerskih "bazena" tj. malih
18 jezera




Sva ova pustinjska jezera u Sahari su smeštena u plitkom basenu ispod
peščara litica i brda.Uprkos velikom isparavanju vode jezera se i dan
danas " drže" jako dobro jer imaju jaka podzemna korita bogatim jakim
stenama .Ovaj jedinstveni hidrološki sistem je u stanju da izdrži isti
stalni nivo jezera i jedinstven je na svetu jer se nalazi u okruženju
jedne od najsuvljih pustinja sveta Sahari.





Ounianga jezera su podeljene u dve grupe.Tako  da variraju po svom
hemijskom sastavu,neka jezera su toliko slana da oni mogu podržati neke
najosnovnije oblike života,dok su druga jezera su sveža i manje slanija
tako da mogu da pruže stanište za vodene biljke, ribe i druge
raznolikosti drugih biljni i životnjskih vrsta.




Najveće i najvažnije biološko jezero, je jezero Teli, u istočnom delu poznatijem kao  kao Ounianga Serir.Ovo jezero ima površinu od 4.4km2 i maksimalnu dubinu od 10 metara.Njegova
voda je tako sveža i bistra,da podržava obilje života.Peščana podloga
je vrlo porozna,a voda teče slobodno podzemnim putem između jezera Teli i
13 drugih manjih jezera.



U drugoj grupi jezera poznatijim kao Ounianga Kebir dominira jezero Yoan  sa 3.6 km2 i 27 m dubine.Ovo
je hiper slano jezero koje podržava samo alge i nekoliko drugih
mikroorganizama. Stijene oko svojih obala su encrusted u bijele soli
depozita, i izvaljen selo oko 9.000 ljudi je raširena među obližnjim
brdima i dine.

Zbog svoje udaljene lokacije,samo retki i neustrašivi turisti posete
ovaj prirodni fenomen odnosno jezera svega oko 500 turista godišnje

Sahara, nepregledno more peska




Pustinja Sahara prekriva veći deo severne Afrike, pružajući se od Atlantskog okeana sve do Crvenog mora na površini od oko 9 miliona km2.

Sahara je najveća i najpoznatija pustinja na svetu. Njena veličina odgovara veličini SAD-a. Iako se na ovom ogromnom prostranstvu mogu pronaći gotovi svi oblici pustinjskog reljefa poput šljunkovitih postinja(regovi) ili kamenitih (hamade) Sahare je u celom svetu poznata kao najveća peskovita pustinja (erg), more peska kako je često zovu.

Pesak Sahare je najčešće crvenkaste boje a njegova debljina u ergovima iznosi od 20 do preko 100 m. Ergove čine naizgled neprekidni nizovi peščanih dina, najrazličitijih oblika i dimenzija, uključujući i gigantske visoke i preko 300 m.

Oblikovanje reljefa vetrom




Najveći uticaj na formiranje reljefa Sahare ima vetar. On svojim delovanjem pomera rasuta zrna peska, formirajući dine koje se kasnije premeštaju i razgrađuju i tako u nedogled. U oblastima kamenitih pustinjskih predela Sahare vetar je oblikovao jardange (yardang), prelepe kamene skulpture erodirane uticajem vetra.

Kretanje pustinjskog materijala pod dejstvom vetra je po pravilu u smeru kazaljke na satu, mediteranskim pravcem od zapada ka istoku, dok je u oblasti sahela (prelazna linija pustinje u savanu) u pravcu juga. Iz istočne, centralne i južne Sahare pesak se gubi prema Sahelu gde se akumulira a pustinja se širi verovatno zahvaljujući preteranoj ispaši u tom području. Usitnjena zrna peska i jaki pustinjski vetrovi često uzrokuju kovitlanje peska u vazduhu koje može da zamagli po nekoliko kilometara pustinje i smanji vidljivost na minimum.

Sahara nije oduvek bila beživotna pustinja. Nekada je na njenoj teritoriji bujala vegetacija i život ali promenom vremenskih uslova dobijamo pustinju kakvu danas poznajemo. Inače reč sahara na arapskom jeziku znači upravo pustinja

Živi svet Sahare

Najromantičnije i najzanimljivije pustinjske priče i slike nam dolaze iz oaza. To su male površine u središtu pustinje u kojima ima uslova za razvoj života, pre svega zbog prirsustva vode, najređeg prirodnog resusrsa pustinje. Na ovim lokacijama, kao i mestimično u vlažnim vadima (isušenim koritima periodičnih pustinjskih vodotoka) i drugim vodenim kanalima uspevaju otporne žbunaste biljke i retka stabla palminog drveta. U oazama bogatijim vodom formiraju se mala naselja izgrađena od crvene gline u kojima živi malobrojno stanovništvo uzgajajući urme i druge pustinjske kulture.





U naizgled beživotnom moru užarenog peska deluje da nema uslova za opstanak i život organizama. Ipak, priroda i evolucija su neke od njih prilagodili ovim surovim uslovima. Mahom su to noćne životinje, koje iz peska, pećina i skrovišta izlaze noću kada nema vrelog pustinjskog peska i bore se za svoj opstanak. Te životinje su mahom endemske vrste za Saharu i tu spadaju zmije (poput rogate šarke), gušteri, male noćne lisice (pustinjske lisice) i mnoge vrste insekata tvrdokrilaca otpornih na pustinjske uslove. Bodljikave biljke koje dominiraju pustinjom imaju takav oblik da bi se zaštitile od gladnih životinja ali pre svega da bi gubile što manje vlage isparavanjem.

Pustinjski nomadi



Saharu naseljavaju brojne grupe Tuarega, koji dele zajednički jezik i kulturu. Tuarezi sami sebe nazivaju „ljudima sa čalmama“ koje i muškarci i žene nose što iz religijskih razloga, što radi zaštite od pustinjskog vetra, peska i sunca. Tradicionalno se sele sa svojim malobrojnim stadima ovaca, koza i kamila. Svetu su najpoznatiji kao uzgajivači kamila i vodiči pustinjskih karavana na njima. Sva trgovina začinima i ostalim vrstama robe nekada je išla preko njih. Modernizacijiom saobraćaja gube svoj značaj, pa samo povremeno imaju priliku da vode turiste ovim nesvakidašnjim i opasnim turama te se sve češće sele u gradove.

Poseta Sahari podsetiće nas još jednom na svu lepotu naše planete čak i na mestima koja na prvi pogled deluju monotono ili beživotno...

Kada je u pitanju Sahara, postoji mnogo zanimljivih detalja i činjenica za koje verovatno još nikada niste čuli. Pre svega, ukoliko ste se pitali odakle potiče naziv Sahara? Sahara na arapskom jeziku ima značenje ,,najveća pustinja”, tako da je ova pustinja sa pravom dobila ime.
*Naime, postoji podatak da je najveća temperatura na celom svetu koja je ikada izmerena bila upravo u Sahari, tačnije u jednoj oazi Libijske pustinje. Tu je izmerena temperatura od čak 58 stepeni Celzijusa.

*Međutim, iako su temperature u Sahari veoma visoke tokom cele godine, zanimljivo je to da je u januaru 2012. godine čak i u Sahari pao sneg. Poslednji sneg pre toga pao je u Sahari daleke 1978. godine.

*Jedina prava reka koja protiče kroz saharu je Nil, koji je pritoka Sredozemnog mora. Treba svakako spomenuti mnoga slana jezera koja se nalaze u Sahari, a koja se nazivaju šotovi. Što se životinjskog sveta tiče, do sada je otkriveno oko 70 vrsta životinja koje nastanjuju ovu pustinju. Pre svega, treba svakako izdvojiti jednogrbe kamile, škorpione, pustinjske lisice, antilope, gazele, koze, geparde itd.

*Jedine domaće životinje koje postoje u Sahari su kamile i koze. Najopasnije životinje koje se mogu sresti na teritoriji Sahare su gepardi koje smo već spomenuli, ali i hijene i afrički divlji psi. U ovoj pustinji postoje i razni glodari, a smatra se da ih ima čak preko 40 različitih vrsta.

*Svakako, u Sahari postoje i otrovne zmije koje takođe predstavljaju veliku opasnost. Ono što je zanimljivo jeste da su nojevi nekada bili brojni u ovoj pustinji, ali danas se nažalost retko viđaju na tim prostorima. Međutim, već smo rekli da je pre nekoliko hiljada godina klima u Sahari bila znatno bolja za život, tako da postoje dokazi da su u dalekoj prošlosti u Sahari u velikom broju živeli krokodili, ali i žirafe, slonovi, lavovi i druge životinje kojih više nema u ovoj pustinji.

*Što se stanovništva na teritoriji Sahare tiče, njega ima vrlo malo. Zbog visokih temperatura i odsustva kiša, ovo mesto nije baš najbolje za život. U Sahari ukupno živi negde oko 2 miliona ljudi, ali uglavnom u oazama, u dolinama reke Nil i u nekim visoravnima koje se nalaze na severu Sahare. Narodi koji u Sahari žive su uglavnom Kopti, Beduini, Berberi i Tuarezi, a to su sve takozvana nomadska plemena koja još odavno žive na ovoj teritoriji.

*Najviši vrh ove pustinje je vulkan pod nazivom Emi Kusi, koji dostiže visinu od oko 3 415 metara. Ovaj vulkan se nalazi na Tibesti planinama, u severnom delu Čada.

*Još jedna zanimljiva činjenica je da se svake godine u aprilu u južnom delu Maroka održava maraton. Ono što je interesantno jeste da se svi takmičari moraju nekoliko godina ranije prijaviti ukoliko žele da trče na ovom maratonu. Ovaj maraton traje ukupno 7 dana, u toku kojih treba pretrčati čak 250 kilometara. Samo učestvovanje na ovom maratonu košta više od 4500 dolara, a oni koji trče sa sobom nose potrebnu hranu i vodu, kako bi izdržali toliki put. Ovaj maraton se smatra najsurovijom trkom na celom svetu.