Eduard Mane

First topic message reminder :




Eduard Mane(1832 – 1883) bio je francuski slikar čije je delo inspirisalo impresioniste. Njegov veliki uticaj na francusku umetnost, i generalno na razvoj moderne umetnosti, formiran je zahvaljujući njegovom portretisanju svakodnevice, upotrebom jasnih i jednostavnih boja i žive slikarske tehnike.

Rođen je u Parizu, 23. januara 1832. Bio je sin visokog zvaničnika francuske Vlade. Kako bi izbegao studije prava po očevoj želji, pobegao je na more. Potom je studirao u Parizu kao učenik francuskog akademskog slikara Tomasa Kutura, i zatim posetio Nemačku, Italiju, Holandiju, Španiju i proučavao slike starih majstora. Holandski slikar Frans Hals, španski Dijego Velaskez i Francisko Goja imali su presudnog uticaja na njegov stil.

Mane je počeo da slika svakodnevne subjekte, žanrovski, kao što su bili portreti starih prosjaka, uličnih mangupa, ljudi u kafeima, ili scene španskih koridskih borbi. Usvojio je direktnu, smelu slikarsku tehniku u svom realističnom tretmanu materije subjekta.

Godine 1863. njegova čuvena slika Doručak na travi (danas se nalazi u muzeju Orsej u Parizu), prikazana je u Salonu odbačenih, novom izložbenom prostoru koji je otvorio Napoleon III, kao odgovor na protest umetnika koji su odbijeni u zvaničnom Salonu. Mane biva proglašen od strane mladih umetnika vođom, i postaje centralna figura u sporu između akademskog slikarstva sa jedne, i buntovničke umetničke grupe iz tog vremena, sa druge strane.

Mane ipak postaje priznat od strane zvaničnog Salona 1864. godine, koji mu priznaje dve slike, i 1865. godine on izlaže „Olimpiju”, portret nage žene baziran na Ticijanovoj prikazi Venere. Ova slika ponovo izaziva veliku pažnju, i protest akademskih krugova zbog takozvanog „neortodoksnog realizma”.

Francuski pisac Emil Zola je 1866. godine dao vrlo pozitivne kritike Maneove umetnosti u francuskom listu „Figaro” i ubrzo je postao Maneov bliski prijatelj. Ubrzo mu se pridružila i grupa mladih francuskih impresionista – Edgar Dega, Klod Mone, Ogist Renoar, Alfred Sisli, Kamij Pisaro i Pol Sezan, koji su bili inspirisani Maneovom umetnošću i koji je za uzvrat uticao na njih u upotrebi svetlijih boja i naglašavanju efekata svetlosti. Mane je služio kao oficir u francuskoj vojsci od 1870. do 1871. tokom francusko – pruskog rata.

Umetničko priznanje je dobio tek u kasnim godinama, kada su njegovi portreti postali izuzetno traženi. Jedna od njegovih poslednjih slika izložena je u Salonu 1882. i njegov stari prijatelj, koji je u to vreme bio ministar Primenjenih umetnosti, dodelio mu je Orden legije časti. Mane je umro u Parizu 30. aprila 1883. godine. Ostavio je pored mnogobrojnih akvarela i pastela, 420 ulja na platnu.

Doručak na travi, 1863.

Eduard Mane je izazvao ogromnu senzaciju slikom "Doručak na travi" koja prikazuje dva gradska gospodina u odelu kako u društvu nage dame obeduju hleb, vino i voće, dok u pozadini druga žena pere svoja stopala. Publika je jedva obuzdavala svoj prezir prema toj slici.
Maneova slika je odbijena na izložbi Salona u Parizu 1864. god. i bila je jedna od slika zbog koje je Car dozvolio izložbu odbijenih radova (Salon des Refusé). Danas se nalazi u muzeju d'Orsay u Parizu, u kojem se nalazi najveća kolekcija impresionističkih slika.
Mane ovom anti-akademskom slikom nije želeo prikazati stvarni događaj, nego objaviti vizuelni manifest umetničke slobode jer je ovo prva slika u kojoj slikar slobodno kombinuje bilo koje elemente radi estetskog utiska. To je početak shvatanja načela "umetnost radi umetnosti" koje je zavladalo kasnije i posejalo razdor između konzervativaca i naprednih umetnika do kraja